در قرن بیست و یکم و با افزایش روابط جنسی پرخطر، تنوع گرایی افراد، روابط جنسی زودگذر و به اصطلاح یک شبه، مسائل مختلفی مورد توجه محققان قرار گرفته است که یکی از مهمترین آن ها بررسی عواقب روانی رابطه جنسی پرخطر است.
برخلاف قرن بیستم که در آن صرفا عواقب جسمی و سلامت فیزیکی فرد بعد از روابط جنسی مورد توجه قرار می گرفت در دنیای امروز توجه به عواقب روانی افراد بعد از تجربه روابط جنسی پرخطر افزایش یافته است. این مسائل را در ادامه به صورت کاملا تفصیلی شرح داده ایم. پیشنهاد می دهیم با مطالعه این مقاله ما را همراهی کنید.
رابطه جنسی پرخطر چیست؟
یک رابطه جنسی پرخطر از دیدگاه افراد تعاریف مختلفی دارد؛ به عنوان مثال بسیاری از پدربزرگ ها و مادربزرگ ها هر نوع رابطه ای خارج از ازدواج را پرخطر می دانند. از دیدگاه پدرها و مادرها روابطی پرخطر است که به ایجاد بیماری های مقاربتی منجر می گردد اعم از اینکه خارج از چارچوب ازدواج باشد یا خیر! از دیدگاه جوانان امروزی نیز هر نوع رابطه جنسی که بدون استفاده از شیوه های مراقبتی همانند کاندوم صورت گیرد یک رابطه پرخطر می باشد. اما دیدگاه محققان صرفا به این موارد محدود نمی گردد.
در قرن بیست و یکم هر نوع ارتباطی که بدون اطلاع از وضعیت سلامت افراد و بدون توجه به مسائل جسمی و عاطفی طرف مقابل صورت گیرد یک رابطه جنسی پرخطر است. حال ممکن است این رابطه در چارچوب ازدواج صورت گیرد یا خارج از آن! ممکن است حتی در یک رابطه موقت و زودگذر، کاندوم نیز پای ثابت روابط باشد اما همان رابطه ممکن است از دیدگاه علم روان شناسی و روان درمانی یک رابطه پرخطر تلقی گردد. حتی ممکن است طرفین یک رابطه در علقه زوجیت باشند اما رابطه آنان از دیدگاه علم پزشکی یک رابطه پرخطر تلقی گردد.
اصول رابطه جنسی
یک رابطه خوب و مناسب از دیدگاه روان شناسان، رابطه ایست که دارای سه پایه محکم باشد. این پایه ها شامل موارد ذیل هستند:
- توجه به سلامت جسمی و فیزیکی شریک جنسی
- توجه به سلامت روحی و روانی شریک جنسی
- احساس تعهد در روابط غیر جنسی
اگر در یک رابطه قرار گرفته اید که صرفا یکی از اصول فوق رعایت نمی شود ممکن است مشکلات بسیار زیادی برای شما ایجاد گردد. برخی از این مشکلات در ابتدا به بروز مشکلات جسمی و در دراز مدت به مشکلات روانی منجر می شوند. برخی دیگر از مسائل نیز در همان وهله اول با بروز مشکلات روانی بسیار زیاد همراه هستند.
اختراع کاندوم و تولید انبوه آن در تمام کشورهای جهان یکی از بهترین روش های مراقبت از روابط جنسی بوده است. امروزه بسیاری از روان شناسان سعی می کنند به والدین تفهیم نمایند تا ضرورت استفاده از کاندوم را به کودکان خود بعد از سن بلوغ توضیح دهند.
متاسفانه این مسئله در کشورهای جهان سوم به خوبی دنبال نمی شود اما بسیاری از کشورهای توسعه یافته و بخصوص کشورهای آمریکایی و اروپایی، گام موثری در راستای کاهش مشکلات ناشی از روابط پرخطر برداشته اند. قصد داریم این مسائل را در ادامه بیان کنیم.
رابطه جنسی پرخطر و تهدید سلامت جسمانی
اولین مسئله ای که در روابط جنسی پرخطر مورد تهدید واقع می شود سلامت طرفین است. بیماری های مقاربتی در حین سکس به راحتی منتقل شده و متاسفانه اغلب آن ها هیچ گونه راه درمانی ندارند.
در واقع شما فقط می توانید از گسترش بیماری جلوگیری کنید و هرگز نمی توانید به درمان قطعی آن ها امیدوار باشید. در این خصوص شاید صرفا با نام بیماری هایی همانند ایدز و زگیل تناسلی آشنا باشید، اما موارد دیگری نیز وجود دارند که قطعا می توانند به اندازه این بیماری ها رنج آور باشند. به عنوان مثال می توان به سفیلیس، پاپیلوم انسانی، سوزاک، کلامیدیا و تبخال تناسلی اشاره کرد.
بروز چنین بیماری ها و عارضه هایی می توانند همانند آب خوردن، سلامت جسمانی و شادابی شما را نابود کنند. متاسفانه ورود این ویروس ها به بدن تا سال های سال بدون علائم بیماری بوده و در این مدت نیز ممکن است به افراد دیگری که با فرد رابطه جنسی داشته اند سرایت نماید.
ویروسی بودن اغلب این بیماری ها باعث شده است تا حتی امکان انتقال آن ها به دیگران در روابطی خارج از روابط جنسی نیز امکان پذیر باشد؛ به عنوان مثال امکان سرایت ویروس زگیل و تبخال تناسلی به نوزاد در زمان زایمان وجود دارد. اغلب بیماری های مقاربتی در روابط جنسی، تنها با استفاده از یک کاندوم ساده و سالم مهار شده و به طرف مقابل سرایت نمی کنند.
رابطه جنسی پرخطر و تهدید سلامت روانی
در قرن بیست و یکم علوم انسانی وارد مراحل جدیدی شده است به گونه ای که بخش های خاصی از علوم مختلف و بخصوص علم روان شناسی به بررسی واکنش انسان ها، واکنش های رفتاری، سلامت روانی و … اختصاص دارند.
سلامت روانی افراد بعد از برقراری رابطه جنسی نیز در همین قرن مورد بررسی واقع شد و بعد از انجام آزمایش های آماری مشخص گردید که روابط جنسی پرخطر با علائم روانی بسیار بالایی همراه بوده اند. تهدید سلامت روانی افراد در خصوص روابط جنسی محافظت نشده به دو بخش مجزا تقسیم می شود:
- تهدید سلامت روانی به علت بروز بیماری های مقاربتی
- تهدید سلامت روانی به علت اختلال در روابط عاطفی
تهدید سلامت روانی به علت بروز بیماری های مقاربتی
معمولا انسان ها بعد از مواجهه با یک بیماری لاعلاج، امید خود را به ادامه حیات از دست داده و انرژی کافی برای انجام امور روزمره را ندارند. البته بسیاری از انسان ها نیز بعد از مواجهه با چنین مسائلی سعی می کنند بر هیجانات خود مسلط شده و امید به زندگی خود را حفظ کنند، اما در خصوص رفتارهای جنسی پرخطر قضیه فرق می کند چرا که اصولا افراد به علت یک اشتباه بسیار ناچیز به یک بیماری آزار دهنده و بعضا لاعلاج مبتلا شده و حتی ممکن است باعث ابتلای چندین نفر دیگر به این بیماری ها نیز شده باشند.
از مهمترین و رایج ترین عواقب روانی رابطه جنسی پرخطر میتوان به افسردگی، عدم ثبات خلقیات، عدم تمرکز در تحصیل و انجام کارهای روزمره، عدم انگیزه برای ادامه فعالیت شغلی، پرخاشگری و مواردی از این قبیل اشاره نمود.
تهدید سلامت روانی به علت اختلال در روابط عاطفی
این مورد بیشتر در خصوص زنان صدق می کنند. اصولا زنان برای عواطف و احساسات خود ارزش والایی قائل شده و زمانی تن به رابطه جنسی می دهند که پای عواطف آن ها در میان باشد. ایجاد رابطه جنسی زمانی که طرف مقابل صرفا به رفع نیاز جنسی خود فکر می کند و به دنبال ایجاد تعهد در یک رابطه نیست می تواند برای دیگری با بروز مسائل روانی نامطلوب همراه باشد.
اصولا این مشکلات برخلاف آثار روانی ناشی از وقوع بیماری های مقاربتی در فاصله اندکی از روابط جنسی پرخطر روی داده و نشانه های آن سریع تر از سایر موارد آشکار می شود.
اقدامات لازم بعد از رابطه جنسی پرخطر
اگر به هر علتی طی چند ماه گذشته و یا حتی بیش از آن رابطه جنسی پرخطری را تجربه کرده اید سریعا به واحدهای بهداشت و درمان در محل سکونت خود مراجعه نمایید. این روابط ممکن است به صورت دهانی، مقعدی و یا مهبلی بوده باشد. آزمایشات مورد نیاز را انجام داده و در صورت مثبت بودن برخی از موارد، نسبت به پیشگیری از گسترش علائم آن ها اقدام کنید.
به عنوان مثال می توان به ابتلا اچ ای وی اشاره کرد که تا زمان ابتلا به ایدز چندین سال طول می کشد. بنابراین تصور نکنید ایدز و اچ ای وی یک بیماری واحد هستند. بسیاری از افرادی که به اچ ای وی مبتلا شده اند هیچ گونه نشانه و علائمی از بیماری ایدز را ندارند.
اچ آی وی باید به شدت در بدن فرد گسترش یابد تا به ایدز تبدیل شود. اگر شما بتوانید اچ آی وی را در مراحل اولیه شناسایی کنید می توانید با رعایت برخی از قواعد به یک زندگی آرام همانند سایر افراد جامعه برگردید.
مثال دیگر در خصوص تبخال تناسلی است که به شدت در جامعه در حال افزایش بوده و با علائم بسیار دردناکی همراه است. شما اگر بتوانید در یکی از مواردی که تبخال ها عود کرده اند از داروهای مناسب استفاده کنید می توانید امیدوار باشید که دیگر بیماری شما در هیچ دوره ای شدیدتر از این مورد نخواهد شد هرچند ویروس ها برای همیشه در بدن شما ماندگار می شوند.
اگر با مشکلات روانی ناشی از رابطه جنسی پرخطر مواجه شده اید به مراکز روان درمانی مراجعه کنید. در این مراکز به شما آموزش می دهند که چگونه ارزش خود را درک کرده و در معرض روابطی که به عواطف شما ضربه وارد می کنند قرار نگیرید. شما به عنوان یک انسان آگاه که دارای عواطف عمیق انسانی هستید حق دارید از یک رابطه جنسی مطلوب با تمام اصول رابطه جنسی که در همین مقاله ذکر کرده ایم برخوردار شوید.