از سال 1398ویروس کرونا ( COVID-19) در ووهان چین ظهور کرد، سپس به سایر قاره ها گسترش یافت و به یک بیماری همه گیر تبدیل شد. این ویروس از طریق مایعات دستگاه تنفسی قابل انتقال است و هیچ روش درمانی برای مقابله با آن وجود ندارد. بنابراین، برای جلوگیری از شیوع بیماری، برخی اقدامات کلاسیک بهداشت عمومی مانند فاصله اجتماعی و قرنطینه انجام شده است. اما از تاثیرات روانی قرنطینه با خبر هستید؟
با قرنطینه شدن و دوری از اجتماع، تاثیرات روانی منفی در افراد به وجود آمده، تا جایی که آن ها را به مشکلات روحی و روانی مبتلا کرده است. به گفته یکی از اساتید روانشناسی دانشگاه بریگام لانگ، اگر تنهایی و دوری از اجتماع را یک نوع نیاز مانند گرسنگی و تشنگی در نظر بگیریم، بدن ما را به تحریک و ارتباط با اجتماع بیرون وادار میکند.
امروز قصد داریم در رابطه با تأثیرات روانی قرنطینه و راهکارهای مقابله با آن در این سری از مجله دل کلینیک صحبت کنیم.
چرا قرنطینه برای افراد لازم است؟
قرنطینه غالباً تجربه ناخوشایندی برای افرادی است که تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند. جدایی از عزیزان، از دست دادن آزادی، عدم اطمینان از وضعیت بیماری و بی‌حوصلگی میتواند گاهاً تأثیرات چشمگیری ایجاد کند. اما با تمام این تفاسیر تنها راه حلی که برای مبتلا نشدن به ویروس کرونا ارائه شده قرنطینه در خانه میباشد. هرچه بیشتر در خانه بمانیم و فقط برای کارهای ضرروری بیرون برویم کمتر در معرض مبتلا به این بیماری قرار خواهیم گرفت.
عوامل استرس زا در زمان قرنطینه که موجب تاثیرات روانی قرنطینه میشود:
هرچه تعداد روزهای قرنطینه بیشتر شود، افراد علائم رفتاری و روانی جدیدتری را از خود نشان می‌دهند. یکی از بیشترین علائم عصبانیت و پرخاشگری بوده است.
یکی از عوامل فکری که باعث میشود فرد از آن ترس داشته باشد، داشتن ویروس (به اصطلاح ناقل بودن) و یا انتقال آن به دیگر افراد خانواده است.
محدود بودن، از دست دادن روال معمول زندگی و کاهش تماس های اجتماعی و جسمی با دیگران به طور مکرر باعث کسالت، ناامیدی و احساس انزوا از بقیه جهان میشود. این ناراحتی با عدم امکان شرکت در کارهای روزمره معمول در خانه مانند خرید کالاهای اساسی یا شرکت در فعالیتهای شبکه های اجتماعی از طریق تلفن یا اینترنت همراه است.
داشتن مواد اولیه ناکافی (به عنوان مثال خوراک) در طول قرنطینه باعث ناامیدی و استرس شده است. همچنین عدم توانایی در دریافت مراقبت های پزشکی منظم و نسخه ها برای دریافت داروهای روتین نیز برای برخی از افراد مشکل ساز است.
نداشتن اطلاعات کافی و آگاه نبودن از چگونگی مقابله با بیماری یکی دیگر از عوامل استرس زا در قرنطینه شدن است. اما با اینکه زمان زیادی از شیوع این ویروس می‌گذرد و اطلاعاتی از آن داده شده است، همچنان اطلاعات ناکافی است.
تاثیرات روانی قرنطینه چیست؟
طبق تحقیقات از افراد قرنطینه شده به این نتایج رسیدند که این افراد دارای علائم روانشاختی هستند و قرنطینه تأثیرات منفی را در زندگیشان به وجود آورده است.
در ادامه 10 مورد از علائم مهم و شایعی که از تاثیرات روانی قرنطینه میباشد را به شما خواهیم گفت.
-
اختلال عاطفی
این اختلال بیشتر در فصل های سرد ظاهر میشود؛ اما قرنطینه میتواند یکی از دلایل پدیدار شدن آن نیز باشد و علائمی مانند داشتن انرژی کم، داشتن مشکلات خوابیدن و داشتن افکار مکرر مرگ یا خودکشی را به وجود آورد.
-
افسردگی
افسردگی یک دوره غم و اندوه است که شامل از دست دادن علاقه به چیزهایی میشود که پیش از این باعث خوشحالی یا لذت می‌شدند. این احساسات معمولا به همراه یک سری علائم و نشانه های روانی و فیزیکی هستند. علائم آن میتواند بیرون نرفتن، گوشه گیری، مشارکت نکردن و…. باشد.
-
فشار عصبی
فشار عصبی زمانی به وجود می‌آید که فرد بیش از حد به ذهن خود فشار آورده و دائم فکر و خیال کند. علائم شایع این اختلال فشار خون بالا است.
-
احساس ناخوشی
این اختلال زمانی به وجود خواهد آمد که فرد کمبود خواب و اضطراب زیاد داشته باشد. از علائم آن هم میتوان به عرق کردن، افزایش ضربان قلب و احساس سرگیجه اشاره کرد.
-
تحریک پذیری
در این اختلال شما توان تحملتان ناگهان کاهش مییابد و زودرنج میشوید. شوخی اطرافیانتان با شما یا خندیدن کسانی که نزدیک به شما هستند آزار دهنده خواهد شد. با کمی سنگینی ترافیک از کوره در می‌روید. و با تذکر دوستانه هر فردی داد و فریاد میکنید.کنترل خود را از دست میدهید و نمیتوانید جلو خودتان را بگیرید.
-
بی خوابی
از بین رفتن روتین منظم برای خوابیدن و بیدار ماندن تا دیر وقت از عوامل دیگر تاثیرات روانی قرنطینه میباشد.
-
استرس
هرگونه اختلال که موجب بر هم زدن سلامت روانی و آرامش جسمی افراد شود، استرس نام دارد و این اختلال زمانی رخ می‌دهد که بدن باید کار‌هایی بیش از حد توانایی خود انجام دهد. از علائم آن میتوان به سردرد، ریزش مو، بیخوابی، آکنه و درد در معده اشاره کرد.
-
عصبانیت
عصبانیت میتواند نتیجه هر چیزی باشد. هر نارضایتی که برای شما به وجود آید و یا کلافه باشید،از کسی کینه داشته باشید را میتوان از علائم به وجود آمدن عصبانیت نام برد.
-
خستگی عاطفی
وقتی استرس وقایع منفی یا چالش برانگیز زندگی که مدام ادامه می یابد روی هم انباشته می شوند، احساس فرسودگی را به دنبال دارد. به این حالت، خستگی عاطفی می گویند. علائم شایع آن بی اشتهایی و درد عضلات یا تنش عضلانی بیان شده است.
-
کم خلقی
اختلالات خلقی یا کم خلقی شامل مجموعه‌ای از بیماری‌هاست که خلق و عاطفه افراد را درگیر میکند و نشانه های مشخصی در هر یک از این مجموعه بیماری‌ها در فرد بوجود می‌آورد. مهم ترین علائم این اختلال هم بی اشتهایی و کاهش علاقه به اطرافیان است.
تمامی عوامل گفته شد عوارض ذهنی عمیقی را به دنبال دارد؛ زیرا این عوارض به دلیل تاثیری است که قرنطینه بر سه مولفه: استقلال، توانمندی و ارتباط خواهد گذاشت. قرار گرفتن در قرنطینه باعث میشود که افراد بر روی احساسات خود تمرکز نداشته باشند و احساس کنند که از دنیا جدا شده و کاری را نمیتوانند انجام دهند. در حالی که حتی امکان دارد مدت قرنطینه کم باشد اما برخی از افراد در همین دوره کوتاه دچار انزوا میشوند و تأثیرات منفی را بر سلامت جسمی و روانی آن ها در پی خواهد داشت.
راهکارهای مقابله با تاثیرات روانی قرنطینه
مهمترین نکته ای که قبل از شروع باید بدانید این است که این خود شما هستید که چگونگی روند زندگیتان را برنامه ریزی میکنید. شما مسئول مراقبت از سلامت جسمی و روانی خود هستید. موارد گفته شده در ادامه مطلب عواملی هستند که مشاورین متخصص برای جلوگیری از تاثیرات روانی قرنطینه توصیه کردهاند.
-
برنامهریزی برای انجام کارها
با قرنطینه شدن، روتین زندگی بهم ریخته و باعث آشفتگی خواهد شد. بنابراین داشتن یک برنامهریزی مثل تنظیم ساعت خوابیدن و بیدار شدن، خوردن به موقع غذا و سرگرم کردن خود و مخصوصا کودکان میتواند در مقابله با تأثیرات روانی قرنطیه مناسب باشد.
-
ورزش در خانه
یکی از نکاتی که باید حتما به آن توجه داشته باشید تحرک و داشتن فعالیت است. عدم فعالیت در قرنطینه باعث از بین رفتن عضلات و به وجود آمدن چربی خواهد شد. بنابراین ورزش و انجام تمرینات کششی میتواند به شما کمک کند؛ حتما لازم نیست که تجهیزات گران قیمت تهیه کنید، با استفاده از ویدئوها و تصاویر ورزشی میتوانید به راحتی برنامه ورزشی برای خود فراهم کنید.
-
داشتن ارتباط با خانواده و دوستان
داشتن ارتباط شما را از افسردگی نجات خواهد داد؛ سعی کنید با دوستان خود تماس تلفنی یا تصویری داشته باشید، در بحث های گروهی شرکت کنید و از شبکه های اجتماعی برای ارتباط با دیگران استفاده کنید؛ همچنین سعی کنید در جمع خانواده بیشتر حضور داشته باشید و وعده های غذایی ر ا با هم میل کنید.
-
مطالعه و داشتن اطلاعات کافی
در ابتدا باید یک نکته را در نظر داشته باشید که افکار و اخبار منفی میتواند بر روی ذهن شما تأثیرات بدی داشته باشد. بنابراین حتما بر روی منابع معتبر و پایگاه هایی که در رابطه با این بیماری اطلاعات دارند تمرکز کنید و به شایعات و اخبار منفی اهمیت ندهید.
-
اهمیت به کودکان
کودکان بیشتر از هر فرد دیگری در زمان قرنطینه مشکل خواهند داشت. طبق تحقیقات روانشناسان کودکانی که در خانه قرنطینه شدهاند علائم PTSDدر آن ها چهار برابر بیشتر از کودکانی است که در قرنطینه نیستند.
میتوانید برای سرگرمی خود و فرزندتان بازیهای گروهی انجام دهید و یا فیلم هایی را باهم تماشا کنید که هم مناسب سن فرزندتان باشد و هم کمدی و آموزنده باشد.
-
بر روی افکارتان تمرکز کنید
این امکان وجود دارد که بعد از مدتی در قرنطینه ناامید شوید و فکر کنید که این کارها بیهوده و ارزشی ندارد. به یاد آورید که این کار یک عمل دوستانه برای حفظ جان خود و اطرافیانتان میباشد. این نکته را همیشه به یاد داشته باشید که حتی اگر علائمی هم در خود احساس نکنید، ممکن است ناقل باشید.
-
مطالعه کنید و مهارت جدیدی بیاموزید.
اگر به هر کاری علاقه داشتید ولی به دلیل کمبود وقت یا هر مشکل دیگری نتوانستید درباره آن اطلاعات کسب کنید، این دوران بهترین زمان برای یادگیری آن میباشد. سعی کنید مهارتهای جدیدی یاد بگیرید و وقت خود را بیهوده نگذرانید.
-
به خودتان برسید
شاید ماندن در خانه و بیرون نرفتن باعث شود شما حوصله مرتب کردن ظاهرتان را نداشته باشید. اما یکی از نکاتی که باعث میشود شما احساس ضعف و ناامیدی کنید دیدن تصویر آشفته خودتان در آیینه حتی به صورت ناخودآگاه خواهد بود. بنابراین هر روزی که از خواب بیدار میشوید بهتر است دوش بگیرید و همچنین به پوست و مو خود رسیدگی کنید تا در طی روز حس بهتری داشته باشید.
-
همکاری با خانواده
اگر از آن دسته افرادی هستید که به تنهایی در خانه قرنطینه نشدهاند، میتوانید با کمک کردن به
کارهای روزمره خانواده در خانه کمک کنید. این کار باعث میشود هم بیشتر وقت خود را در کنار خانواده گذرانده و هم بی حوصله و گوشه گیر نشوید.
-
راه اندازی کسب و کار
با همه گیر شدن این ویروس و قرنطینه خانگی بیشتر کسب و کار ها به سمت اینترنتی شدن پیش میروند. این فرصت میتواند برای شما بسیار مناسب باشد تا از ماندن در خانه استفاده کنید و یک کسب و کار اینترنتی راه اندازی کنید. این کسب و کار میتواند در هر زمینه ای باشد.
سخن پایانی در رابطه با تاثیرات روانی قرنطینه
همه ما می‌دانیم که در خانه ماندن و تغییر روند معمولی زندگی بسیار سخت و دشوار خواهد بود؛ اما باتوجه به شرایط به وجود آمده و مرگ و میرهای اتفاق افتاده چاره ای جزء قرنطینه شدن و ماندن در خانه نداریم. بنابراین سعی کنید افکار منفی را دور کرده و همچنین ذهن و جسم خود را برای مقابله با این ویروس آماده کنید.
امیدواریم مطالب گفته شده برای شما مفید واقع بوده و سطح اطلاعاتی شما را در این زمینه بالا برده باشد.
سوالات متداول
- چگونه میتوان یک برنامه مناسب برای خود پیدا کرد؟
برای برنامه ریزی، چه در زمان قرنطینه و چه در روند زندگی معمولی به خود فرد بستگی خواهد داشت. اما شما میتوانید از اطرافیان خود هم کمک بگیرید تا با استفاده از شناخت آنها نسبت به شما برنامه ای متناسب با خلق و خوی خود تنطیم کنید.
- قرنطینه میتواند یکی از عوامل به وجود آمدن افسردگی باشد؟
متاسفانه طبق تحقیقات انجام شده به تازگی، قرنطینه یکی از عوامل به وجود آمدن افسردگی به خصوص در جوانان شده است. افسردگی ریشه اصلی تمامی بیماری ها میباشد و تنها راه حل درمان این معضل مشاوره با یک مشاور متخصص است.
- برای کودکانی که بیش فعال هستند چه ر اهکارهایی برای ماندن در قرنطینه وجود دارد؟
برای کنترل کودکان بیش فعال، تنها راه صحبت کردن و پرسیدن سوال های چالشی از آنها است. بهتر است برای اطلاعات بیشتر در این زمینه از مشاورین ما کمک بگیرید.