تقریبا برای همه ما از دست دادن عزیزان و مرگ آن‌ها بسیار سخت و ناراحت کننده می‌باشد؛ اما اینکه ما دائما به این موضوع فکر کنیم و درباره مرگ عزیزان خود خیال پردازی کنیم اصلا شیوه درستی در زندگی نخواهد بود و تمامی افرادی که با این موضوع خیال پردازی می‌کنند دچار بیماری‌هایی از قبیل افسردگی شده‌اند. حال سوالی که پیش می‌آید این است: چرا درباره مرگ عزیزان مان خیال پردازی می‌کنیم؟

با ما در ادامه همراه باشید تا در ارتباط با خیال پردازی مرگ عزیزان و راهکارهای درمان آن با شما صحبت کنیم.

خیال پردازی

در روانشناسی، خیال پردازی یک فکر و تصویر خیالی یا مجموعه ای از تصاویر شناخته شده است که تجربه لذت بخشی را برای فرد فراهم می‌کند؛ اما در بعضی مواقع خیال پردازی می‌تواند تجربیات ناخوشایندی هم برای برخی از افراد داشته باشد. در واقع خیال پردازی به عنوان وسیله ای برای تجسم سایر امکانات است. در کودکی، همه افراد تجربه خیال بافی را داشته‌اند. جایی که خود را در موقعیتی متفاوت تصور می‌کردند؛ به عنوان یک قهرمان، یا در یک موقعیت داشتن قدرت، یا کاری که ممکن است در بزرگسالی آن را انجام دهند. به عنوان یک بزرگسال، خیال پردازی می‌تواند به عنوان وسیله ای برای تجسم تغییرات، تغییر اهداف و سایر موقعیت های ممکن استفاده شود.

خیال پردازی در درصد کمی از افراد به صورت ارثی و وراثت وجود دارد و اضطراب هم می‌تواند یکی از عامل آن باشد؛ اما بیشترین درصد وجود آن در نحوه تربیت خانواده می‌باشد. در واقع افرادی که در حالات معمولی خیال پردازی می‌کنند و با واقعیت‌های زندگی تماس زیادی ندارند، احتمالا در دوران کودکی به نحوه درستی تربیت نشده‌اند؛ به این‌گونه که خانواده اجازه نداده‌اند که فرزندشان پیامدهای طبیعی رفتارهای خودشان را ببینند. برای مثال کودک دوچرخه خود را در بیرون از خانه رها می‌کند و بعد از دزدیده شدن دوچرخه‌اش گریه کنان به سمت خانواده خود می‌رود و خانواده در عوض این‌که از این فرصت برای یادگیری فرزند خود استفاده کنند، دوچرخه جدیدی را جایگزین دوچرخه از دست رفته می‌کنند. در نتیجه این کودک پیامد بی‌احتیاطی خود را نمی‌بیند و بسیاری از تجربیات و واقع‌بینی‌ها را نخواهد دید. همچنین تنبیه کردن کودکان به شیوه نادرست هم می‌تواند جزء مواردی مانند خیال پردازی باشد.

ترس از مرگ خود یا عزیزان

آگاهی از مرگ نقطه ضعف هوش انسان است. زندگی باید برای همه موجودات زنده پایان یابد، اما فقط انسان ها می‌توانند معنای وجودی آن را درک کنند. از نظر فکری ممکن است مرگ و میر خود را قبول کنیم، اما در اعماق ذهن خود آن را انکار می‌کنیم. ترس از مرگ  موجب می‌شود به یک‌سری از داشته‌ها و بودن در کنار عزیزان خود توجه کنیم و بیشتر از داشتن آن‌ها لذت ببریم.

ترس از مرگ یک امر طبیعی است. ما برای زنده ماندن تقریباً هر کاری انجام خواهیم داد. غریزه‌های محافظت یک فرد از خود، هر گاه زندگی او در خطر باشد، شکل می‌گیرد. برای مثال تحت حمله جانوران وحشی، ما خواهیم جنگید یا فرار خواهیم کرد و یا مردم گرسنه برای رفع گرسنگی خود، غذایی را خواهند دزدید.

اضطراب از مرگ، هسته اصلی بیشتر هراس‌های ما است و اغلب یکی از رایج ترین ترس‌ها به حساب می‌آید. به نظر می‌رسد این هسته در چندین اختلال روانی مانند اضطراب سلامتی، اختلال وحشت ‌زدگی، اختلال استرس پس از سانحه، وسواس فکری عملی و اختلالات افسردگی وجود داشته باشد.

ترس از مرگ امری ناخودآگاه است. این حقیقت ناخوشایند به طور مداوم در پشت ذهن ما کمین می‌کند و در نهایت همه کارهایی که می‌خواهیم انجام دهیم را پیش می‌برد. ” ارنست بکر” در کتاب تأثیرگذار خود در “انکار مرگ” می‌گوید ما تا حد زیادی از چگونگی تأثیر ترس از مرگ بر آنچه فکر می‌کنیم و انجام می‌دهیم بی اطلاع هستیم؛ زیرا فکر کردن درباره آن بسیار ناراحت کننده است. همانطور که یکی از نویسندگان معروف اظهار داشت که: نمی‌توان مستقیماً به خورشید یا مرگ نگاه کرد؛ و همانطور که وینستون چرچیل یک‌بار گفت: “هر کسی که بگوید از مرگ نمی‌ترسد، دروغگو است .”

عزت نفس، ما را در برابر اضطراب از مرگ محافظت می‌کند و  رمز امنیت روانی ما خواهد بود. عزت نفس به معنای احساس خوب نسبت به خود و باور داشتن به بودن فردی شایسته است. احساس اینکه ما خوب و ارزشمند هستیم برای کنترل وحشت مرگ ضروری است. یکی از راه های به دست آوردن عزت نفس این است که خود را با افراد دوست داشتنی و افرادی که دوست‌شان دارید، محاصره کنید. بودن در کنار افراد دوست داشتنی در برابر اضطراب وجودی شما آرامش را ایجاد می‌کند.

همچنین تمایل به پس انداز کردن می‌تواند به عنوان یک روش آرامش بخش عمل کرده و افراد را از اضطراب مرگ محافظت کند. پس انداز پول با احساس کنترل بر آینده و آرامش خاطر فرد همراه خواهد بود. احساس ذهنیت فراوانی در مقابل ذهنیت کمبود و امید به آینده می‌تواند یک محافظ قوی در برابر اضطراب وجودی باشد. این طرز فکر به ما این امکان را می‌دهد تا دارایی‌های خود را به جای محدودیت‌ها ببینیم و بتوانیم دیدگاه خود را تغییر دهیم.

چرا درباره مرگ عزیزان مان خیال پردازی می‌کنیم؟

باید بدانید، بیشترین زمانی که درباره مرگ عزیزان خود خیال پردازی می‌کنید، در مغز شما نظمی وجود ندارد و کنترل ذهن خود را در دست ندارید. این افکار بیشتر زمانی که مشغول کاری نیستید و کاری برای انجام ندارید به سراغ شما خواهند آمد.

طبق مطالعات انجام شده، معز انسان دارای 126 حواس مختلف می‌باشد که می‌تواند در لحظه به چندین مکان مختلف توجه‌اش را به خود جلب کند. برای مثال اگر فردی در مقابل شما باشد و درباره کارهایی که در آن روز انجام داده است صحبت کند و مغز متوجه این موضوع شود، این گفت‌گو مسئله مهمی نیست که بخواهد تمام توجه خود را به آن بدهد، به صورت ناخودآگاه فقط یک سوم حواس را به صحبت‌های آن فرد اختصاص خواهد داد و سپس به تلوزیون هم توجه می‌کند یا صدای ماشین‌های بیرون از خانه را هم می‌شنود. بنابراین باید کنترل مغز را در دست خود بگیرید؛ همان‌طور که به دست و پا و دیگر اعضای بدن فرمان می‌دهید باید به مغز هم فرمان دهید.

 از دیگر عوامل خیال پردازی درباره مرگ عزیزان می‌توان به سه عامل دیگری هم اشاره کرد:

• 1) احساس افسردگی می‌کنید؛ یک علامت رایج در میان افراد مبتلا به افسردگی، فکر کردن در مورد مرگ است. این ممکن است تثبیت کننده چیزهای وحشتناک جهان، پایان کارها یا هدف از زندگی انسان ها باشد. وقتی افسردگی را تجربه می‌کنید، خیلی راحت می‌توانید روی افکار منفی فکر کنید. وقتی افسرده هستیم، افکار منفی مانند افکار درباره مرگ چسبناک هستند. درمان افسردگی زمینه ایمی تواند به شما در تمرکز روی افکار مثبت کمک کند.
• 2) شما افکار وسواسی را تجربه می‎کنید؛ افکار وسواسی مرگ هم می‌‎تواند ناشی از اضطراب و همچنین افسردگی باشد. این ممکن است شامل نگرانی از مرگ خودتان یا شخصی باشد که دوستش دارید. این افکاردر ابتدامی‌توانند به عنوان افکار عبوری و بی‌ضرر شروع شوند، اما ما بعدها نسبت به آنها متمرکز خواهیم شد؛ زیرا آنها ما را می‌ترساند.
• 3) شما غصه می خورید؛ کنجکاوی طبیعی ما در مورد مرگ وقتی شخصی غمگین می‌شود شخصی‌تر می شود. شاید شما یکی از اعضای خانواده، دوست یا حیوان خانگی خود را از دست داده باشید. وقتی شخصی که به او اهمیت می‌دهیم می میرد، طبیعی است که به معنای آن فکر کنیم. شاید از خود بپرسید که مرگ واقعاً چیست، چه اتفاقی برای عزیز شما خواهد افتاد و چه اتفاقی برای شما هنگام مرگ می‌افتد. مرگ یک قسمت طبیعی از زندگی است ، و همه این‌ها سوالاتی است که هر کس هر از گاهی به آن می پردازد. به خودتان وقت بدهید. بسیاری از افراد با تماشای نمایش‌های تلویزیونی یا فیلم های مربوط به غم و اندوه، خواندن کتاب یا شعر در مورد آن، یا صحبت با شخص دیگری که به او اعتماد دارند در مورد آنچه را که در زندگی خود می گذرانند، آرامش می‌گیرند. همچنیننوشتن احساسات خود در یک دفتر می‌تواند به احساس بهتر شما کمک کند.

شما باید توجه داشته باشید که با داشتن مثلث افسردگی، اضطراب و خشم که نتیجه آن استرس خواهد بود را  برای خود تشکیل می‌دهید. درحالی که با داشتن مثلث واقعیت، مسؤلیت و اخلاق می‌توانید از شر این خیال پرداز‌ها راحت شوید و واقعیت زندگی را ببینید.

سخن آخر

همه ما حداقل یک‌بار به اینکه اگر عزیزان‌مان فوت کنند چه اتفاقی خواهد افتاد، خیال پردازی کرده‌ایم. همانطور که گفته شد خیال پردازی در ارتباط با این موضوع به طور دائم می‌تواند زندگی ما را به هم بریزد و باعث افسردگی و استرس شود.

اضطراب مرگ یک معضل منحصر به فرد انسانی و یک مسئله اساسی است. ترس، از قدرت عقل سرپیچی می‌کند و برخی از افراد با آن برخورد منطقی نمی‌کنند. روانشناسان چارچوبی جامع وجودی برای درمان اضطراب مرگ ارائه داده‌اند؛ این رویکرد درمانی ثابت می‌کند که ترس از مرگ منبع قابل توجهی از اضطراب است. شما در زندگی به جای داشتن اضطراب و استرس باید با چهار لغت پیش‌بینی، پیشگیری، آمادگی و برنامه ریزی را در زندگی مورد استفاده قرار دهید.

بهترین راهکاری که می‌توان پیشنهاد داد، روان درمانی است تا این افکار را کنار بگذارید و روند درست زندگی را بدون خیال پردازی طی کنید.

شما می‌توانید برای گرفتن اطلاعات از چگونگی روان درمانی با مشاورین ما در تماس باشید.