برای اینکه یک مشکلی رفع شود باید در ابتدا آن مشکل را به درستی شناخت. شاید برای شما هم پیش آمده که در یک جمعی برای بیان نظر خودتان خجالت کشیدید و یا مضطرب شدید، اما آیا این موضوع نشانه کمبود اعتماد به نفس است؟ اگر ما بخواهیم مشکل کمبود اعتماد به نفس را حل کنیم در ابتدا باید دریابیم که علائم کمبود اعتماد به نفس چیست تا به این پی ببریم که آیا ما واقعا این مشکل را داریم؟

اگر شما لحظه ای احساس ترس کنید و یا خجالت بکشید، ابدا به این معنی نیست که شما کمبود اعتماد به نفس دارید. بلکه موضوع کلی تر از این حرف ها هست. اگر شما از خودتان انتظاری جز شکست ندارید و یا اینکه حس می­کنید فرد ضعیفی از نظر فیزیکی یا روانی هستید، اینجاست که باید بدانید ممکن است از کمبود اعتماد به نفس رنج ببرید. بنابراین نیاز است که علائم کمبود اعتماد به نفس را به دقت بخوانید و متوجه شوید مشکل شما چیست؟ البته لازم است این نکته را به یاد داشته باشید که اگر تا الآن شکست هایی در زندگی خود متحمل شدید اصلا به این معنی نیست که نباید اعتماد به نفس داشته باشید و یا محکوم هستید که تا آخر عمر از کمبود اعتماد به نفس رنج ببرید. بلکه این نکته را بدانید که اعتماد به نفس خود مقدمه پیروزی و موفقیت است.

برخی از علائم کمبود اعتماد به نفس

در ادامه به برخی از علائم کمبود اعتماد به نفس می­پردازیم و برای هر کدام توضیح کوتاهی ارائه می­کنیم. در انتها نیز پیشنهادی برای رفع مشکل کمبود اعتماد به نفس برای شما داریم. دقت کنید که داشتن یکی از موارد زیر به این معنی نیست که قطعا کمبود اعتماد به نفس دارید.

1- کمال گرایی

کمال گرایی یکی از پایه های اصلی کمبود اعتماد به نفس است. شخصی که کمال گراست همیشه به دنبال بهترین است و معمولا از ترس نرسیدن به بهترین، تلاشی هم نمی­کند. این موضوع در مورد زندگی هم صادق است. این افراد فکر می­کنند که باید کامل ترین باشند، و چون در نهایت موفقیت آنها احتمالا به بهترین شکل و کامل ترین حالت نیست، احساس می­کنند که نقص دارند و این موضوع باعث اذیت و آزار آنها می­شود. مخصوصا در مورد کمال گرایی افراطی این موضوع صادق است. بنابراین می­توان گفت کمال گرایی یکی از علائم و دلایل کمبود اعتماد به نفس است.

2- ترسیدن از آینده

همانطور که بالا گفته شد، ترسیدن از آینده می­تواند باعث شود که ما تلاشی نکنیم و از زمان حال به اندازه کافی استفاده نکنیم. بنابراین این موضوع می­تواند باعث شود که ما به هیچ چیز دست پیدا نکنیم و کم کم ایمانمان را به خودمان از دست دهیم.

3- ترس از تغییر

افرادی که از کمبود اعتماد به نفس رنج می­برند معمولا افرادی هستند که میلی به تغییر هم ندارند. بنابراین این افراد حتی اگر شرایط زندگیشان نامناسب باشد هم دست به تغییر آن نمی­زنند و سعی می­کنند تا آنجا که ممکن است از تغییر بپرهیزند. این نکته باعث می­شود که خودشان و زندگیشان را دوست نداشته باشند و اعتماد به نفسشان به مرور کاهش پیدا کند.

4- لذت نبردن از موفقیت

وقتی شما از کمبود اعتماد به نفس رنج می­برید، عملا موفقیت های خود را نمی­بینید. افرادی که از پیروزی و موفقیت خود لذت نمی­برند، نمی­توانند فردی شاد باشند و به خودشان و توانایی هایشان اعتمادی ندارند. این افراد معمولا موفقیت های خود را کم و نتیجه شانس می­شمارند.

5- بقیه را مقصر شمردن

معمولا افرادی که کمبود اعتماد به نفس دارند، دیگران را مسبب مشکلات خود می­دانند و هر از پذیرش هر اشتباه و مشکلی سر باز می­زنند زیرا می­ترسند قبول کردن یک مشکل، شخصیت آنها را زیر سوال ببرد. یکی از مهم ترین علائم کمبود اعتماد به نفس این است که فرد می­ترسد از اشتباه کردن و احساس می­کند که هر اشتباه و اعتراف به اشتباهی می-تواند شخصیت او را نابود کند.

6- توجیه اشتباه

یکی دیگر از علائم کمبود اعتماد به نفس توجیه کردن اشتباهات است. همانطور که در مورد قبلی هم توضیح داده شد، افرادی که کمبود اعتماد به نفس دارند، نمی­خواهند قبول کنند که اشتباه کردند. بنابراین اگر بقیه را مقصر نشمارند هم، به جای قبول اشتباهات آن را توجیه می­کنند.

7- مقایسه خود با بقیه

خودتان را با بقیه مقایسه نکنید. مقایسه خود با دیگران از دیگر علائم کمبود اعتماد به نفس است. افرادی که دائم به زندگی دیگران نگاه می­کنند، موفقیت های بقیه را می­بینند و فکر می­کنند بقیه از او برتر هستند. در صورتی که به این موضوع توجه ندارند که در حقیقت زندگی همه با هم متفاوت است و هیچ کس از دیگری برتر نیست. شما باید سعی کنید خودتان بهتر شوید نه اینکه از دیگری بهتر باشید.

8- زیرپا گذاشتن نظر خود

یکی از نشانه های کمبود اعتماد به نفس، این است که افراد نظر خود را نادیده می­گیرند. به جای اینکه دیگران را متقاعد کنند، سعی می­کنند خودشان قانع شوند. آنها برای افکار و نظرات خودشان احترام قائل نیستند و این باعث می­شود نتوانند از دیدگاه خود دفاع کنند. عقاید و ایده هایشان را ندیده می­گیرند و حتی آنها را کوچک می­شمارند. دقت کنید که شما هم مانند دیگران حق دارید حرف بزنید. حتی اگر اشتباه کنید هم ایرادی ندارد.

9- اهمیت بیش از حد به ظاهر

رسیدن به ظاهر بسیار خوب است. تمیز بودن و آراسته بودن نشانه سلامت روانیست اما اگر اهمیت دادن به ظاهر از یک حدی بگذرد می­تواند به معنای کمبود اعتماد به نفس باشد. در حقیقت یکی از علائم کمبود اعتماد به نفس توجه بیش از حد به ظاهر است. این افراد به دلیل اینکه از خود راضی نیستند، سعی می­کنند دائم ظاهر خود را بهبود ببخشند، اما در نهایت باز هم به این نتیجه که زیبا هستند نمی­رسند. غافل از اینکه مشکل از ظاهر آنها نیست بلکه مشکل از اعتماد به نفس است.

10- نیاز به تایید

افرادی که کمبود اعتماد به نفس دارند، دائم سعی می­کنند که دیگران را راضی نگه دارند. ضرب المثلی وجود دارد که می­گوید در دهان مردم را نمی­شود بست. بنابراین اگر شما بهترین فرد باشید و بهترین حرف را هم بزنید، باز هم فردی پیدا می­شود که با حرف شما مخالف است و از شما بدش می­آید و یا شما را نقد می­کند. کمبود اعتماد به نفس باعث می­شود که شما حرف این افراد را جدی بگیرید و تمام سعیتان را بکنید تا همه را از خودتان راضی نگه دارید. این به دنبال تایید گشتن باعث می­شود که شما به خودتان اهمیت ندهید.

11- عذرخواهی بیش از حد

یکی از مهم ترین نشانه های کمبود اعتماد به نفس عذرخواهی بیش از حد است. اگر شما از همه بابت همه چیز عذرخواهی می­کنید، حتی زمانی که مقصر نیستید هم برای جلب رضایت فرد عذر خواهی می­کنید و احساس شرمندگی می­کنید، ممکن است به کمبود اعتماد به نفس دچار باشید.

12- دوری از جمع

وقتی مشکل اعتماد به نفس دارید، ممکن است فکر کنید که حرف های شما اشتباه است، زشت هستید و یا مشکلی دارید. ممکن است بترسید از اینکه دیگران مسخرتان کنند و یا اینکه نکند دیگران را ناراحت کنید. همه این ها باعث می­شود که از جمع دوستان، همکاران و خانواده دوری می­کنید. این موضوع ممکن است باعث اضطراب صحبت در جمع هم بشود.

13- من خوب نیستم

نکته مهم و جمع بندی این است که افرادی که معمولا اعتماد به نفس پایینی دارند، فکر می­کنند که خوب نیستند، یا حداقل به اندازه کافی خوب نیستند. در حقیقت یکی از مهم ترین علائم کمبود اعتماد به نفس، این است که شما از خودتان خوشتان نمی­آید. در حقیقت شما به خودتان اجازه نمی­دهید که مشکل و ایراد داشته باشید و بخاطر ایراد هایتان از خودتان خوشتان نمی­آید و فکر می­کنید که مشکل دارید در صورتی که باید به این باور برسید که هر کس مشکلات مخصوص به خود را دارد بنابراین اگر شما مشکلی هم دارید باید آن را بپذیرید. تمامی ما نقص ها و کاستی هایی داریم و این موضوع طبیعی است.

یک پیشنهاد

زمانی که شناخت از علائم کمبود اعتماد به نفس پیدا کردید، نوبت این است که به فکر افزایش اعتماد به نفس خود باشید. در این راه یک مشاور می­تواند به شما کمک کند تا در سریع ترین وقت به بهترین شکل اعتماد به نفس خود را ارتقا داده و با مشکلاتی که در زندگی شما پیش آورده است مقابله کنید. پیشنهاد ما به شما مشاوران مجرب کلینیک روانشناسی دل است که با مشاوران مجرب و در جلسات درمان فردی و گروهی می­تواند به شما کمک کند تا بهترین نتیجه را بگیرید و از زندگی بهتر خود لذت ببرید.