بسیاری از ما در دوره معاصر نیاز به جلسات روانشناسی و روان درمانی پیدا کرده ایم اما زمانی که تجربیات خودمان را با دیگران در میان می گذاریم متوجه می شویم که برخی از افراد، نتایج فوق العاده ای از مراجعه به روانشناس و مشاور به دست آورده اند و برخی دیگر هم به شدت گلایه می کنند که نه تنها مشکل روانی آن ها حل نشده است بلکه متحمل هزینه های فراوانی برای شرکت در جلسات روانشناسی شده اند.

قطعا یک روانشناس بد می تواند ما را به چنین نقطه ای برساند که نظرمان در خصوص علم روانشناسی و مشاوره تخریب گردد اما بهتر است در همین ابتدای مقاله بیان کنیم که همه روانشناسان را نمی توان در یک رده قرار داد و برخی از آنان به خوبی از عهده شغل و فعالیت خود بر آمده اند. در این مقاله به ذکر خطرات و نشانه های روانشناس بد اشاره خواهیم کرد. نکته ای که باید به آن اشاره کنیم این است که شما روانشناس بد را با مطالب روانشناسی زرد اشتباه نگیرید. اصولا مطالبی وجود دارد که به عنوان روانشناسی گفته در وبسایت ها و پیج های اینستاگرامی گفته می شود اما پایه علمی ندارد این مسائل جزو مطالب روانشناسی زرد حساب می شود که در مقاله روانشناسی زرد چیست به آن پرداخته ایم

خطرات روانشناس بد

باید بدانید که هیچ کدام از مشاغل جهان عاری از اشتباه نیستند و نمی توان گفت که تمامی افرادی که در یک شغل فعالیت می کنند یک خصوصیت را دارند. این درست است که همه ما با هدف رفع مشکلات خود به افراد متخصص در زمینه های مرتبط مراجعه می کنیم اما مراجعه ما هرگز به معنای رفع قطعی نیازها و مشکلات نمی باشد و در هر شغل و فعالیتی، اشتباهاتی وجود دارند که نتایج مراجعه ما را به شدت تحت تاثیر قرار می دهند اما این اشتباهات نباید جنبه تکراری گرفته و در واقع امیدی به رفع نیازها و مشکلات افراد در یک تخصص خاص و توسط یک شخص معین وجود نداشته باشد.

روانشناسی نیز همین گونه است. یک روانشناس ممکن است نتواند به رفع مشکل شما کمک کند اما قطعا این  امر نباید ناشی از کاستی های فراوانی باشد که در تجارت، علم و حرفه روانشناس مورد نظر وجود دارد در این صورت خطرات ذیل می تواند شما و همه کسانی که به یک روانشناس بد مراجعه می کنند را تهدید کند:

• تخریب دیدگاه جامعه نسبت به علم روانشناسی و مراجعه به مشاوره
• افزایش عقده های درونی به علت قرار گرفتن در معرض افرادی که ادعای کمک به شما را داشته اند اما کاری از پیش نبرده اند.
• قرار گرفتن در معرض بحران های روحی دیگر بخصوص در صورت مراجعه به روانشناسی زرد
• احتمال درمان مقطعی بیماری و اختلال مورد نظر و افزایش علائم آن در گذر زمان
• افزایش جلسات درمانی به امید بهبودی و افزایش هزینه های مربوط به مشاوره
• عدم درمان به موقع اختلال و مشکلات روانی و افزایش احتمال دست زدن به فعل و افعالی از جمله خودکشی

سو استفاده جنسی از دیگر خطرات روانشناس بد

درست است که فردی که به روانشناس مراجعه می کند ممکن است یک فرد عاقل و بالغ باشد، و این فرد اجازه دارد که خود انتخاب کند تا با چه کسی می خواهد وارد یک رابطه شود، اما با این وجود بحث سواستفاده جنسی در بین اندیشمندان این حوزه داغ است و به همین دلیل در کشور های مختلف قوانین مختلفی هم برای آن وجود دارد. زیرا برخی بر این باور هستند که فردی که به روانشناس مراجعه می کند، مکانیزم های حفاظتی خود را کنار می گذارد و از تمامی مشکلاتش با روانشناس خود حرف می زند در صورتی که روانشناس می تواند از خود هیچ اطلاعاتی بروز ندهد. استفاده از این اطلاعات برای جذب کردن فرد مراجعه کننده برای هدفی مثل رابطه جنسی، ناعادلانه است و این موضوع کاملا با آشنایی در یک مهمانی فرق دارد. بنابراین بسیار مهم است که شخص مراجعه کننده به این موضوع مطلع باشد تا مورد سواستفاده قرار نگیرد. بنابراین باید علائم روانشناس بد را شناخت تا بتوان مطمئن شد به روانشناسی که مراجعه می کنیم، روانشناس مطمئن و حرفه ای بوده و خیالمان از جانب سواستفاده های احتمالی راحت باشد.

علائم روانشناس بد

اکنون که با خطرات جدی و مهم روانشناس بد آشنا شده اید باید علائم این روانشناسان را هم بدانید تا در صورت نیاز مراجعه خود را به این مراکز قطع کرده و به دنبال مراکز معتبرتر و متعهدتر در زمینه درمان باشید. علائم بسیار زیادی برای مشاورین و روانشناسان بد در جوامع مختلف متصور است که مهمترین آن ها را در این مقاله ذکر کرده ایم:

• روانشناس بد برای رفع مشکل شما یک شیوه عملی یا کاربردی مشخص ندارد و بدون علم در این زمینه حرف می زند و شما را نصیحت می کند.
• از راه های حل های نامتعارف برای رفع مشکل شما استفاده می کند.
• زمانی که می خواهید صحبت های خاص خود را ابراز کنید به عنوان مثال به تغییراتی که می خواهید در زندگیتان ایجاد کنید یا اهداف خاصی را برای درمان تعیین کرده اید اهمیت نمی دهد.
• به نظر می رسد نمی تواند یک راه حل واضح و روشن برای رفع مشکل شما داشته باشد.
• روانشناس بد دانش خود را افزایش نمی دهد و به علوم اکتسابی در دوره دانشگاه و امثال آن ها کفایت نموده است.
• وعده حل مشکل را به صورت قطعی به شما می دهد این درحالی است که علم روانشناسی یک علم نسبی است و همه افراد در معرض راه های یکسان، واکنش های مشابهی را نشان نمی دهند.
• بدون مجوز و پروانه رسمی فعالیت می کند اعم از اینکه کلا مدرک دانشگاهی مرتبط ندارد یا اینکه اعتبار پروانه او از بین رفته است. به هیچ عنوان به یک روانشناس بدون مجوز اعتماد نکنید.
• این فرد ممکن است شما را به باد انتقاد بگیرد و همه افکار، اعمال و رفتارهای شما را زیر سوال ببرد.
• روانشناس بد خود را برتر از شما می پندارد و این حس را به شما القا می کند که شما از من پایین تر و حقیرتر هستید. البته یک روانشناس باید به جلسات مشاوره کاملا مسلط باشد و این مسئله با خویش برتر پنداری متفاوت است.
• روانشناس بد افرادی که اطراف شما هستند را مقصر وضعیت شما می داند و مدام خانواده، دوستان یا همسر شما را سرزنش می کند این درحالی است که طبق علم روانشناسی، شاید سایر افراد تا حدی در موقعیت بد ما موثر باشند اما مقصر اصلی اوضاع همیشه انتخاب ها، احساسات و باورهای اشتباه شخصی ماست.
• روانشناس بد به جای اینکه روی فرایند درمان شما و رفع مشکلات روحی و روانی شما متمرکز شود قصد دارد نیازهای روان شناختی خود را تامین کند یا از شما به عنوان یک نمونه آزمایشی برای برخی از آزمایش های روانشناسی استفاده کند.
• سعی می کند با شما دوست و بسیار صمیمی شود.
• روانشناس بد سعی می کند فاصله خود را با شما بیشتر کند و هرگز با شما ارتباط مناسبی برای آگاهی از درونیات شما برقرار نمی کند.
• بدون هیچ دلیل منطقی بدن شما را لمس می کند اعم از اینکه هم جنس یا غیرهمجنس باشید.
• روانشناس بد از کلمات، اصطلاحات یا الفاظی استفاده می کند که احتمال سوق یافتن شما به سمت مسائل جنسی، بخصوص ارتباط با شخص روانشناس افزایش پیدا می کند.
• در حال افشا سازی اطلاعات شخصی خود است. البته یک روانشناس ممکن است تا حدی و به ندرت، برخی از تجارب شخصی خود را با شما در میان بگذارد اما اینکه این مسائل از حد عادی خارج شوند کاملا غیرنرمال است.
• مراجعه شما به مشاوره را به چه چیزی که به درمان ربط ندارد نسبت می دهد.
• اطلاعات شما را فاش می سازد. یک روانشناس باید در وهله اول یک شخص امن و ایمن باشد بدین صورت که حتی اگر به ایشان گوشزد نکرده اید که اطلاعات و حرف های شما را در اختیار دیگران قرار دهد مطمئن باشید اطلاعات شما به صورت راز خواهند ماند. البته در برخی از موارد و بخصوص در صورت ارتباط با سایر ارگان ها و موسسات ممکن است اطلاعاتی در خصوص وضعیت روحی شما را بازگو کند که باید حتما در یک محدوده مشخص باشد.
• روانشناس بد در خصوص سایر مراجعه کنندگان صحبت می کند و هویت آن ها را با ذکر اسم یا نشانه های خاصی همانند محل کار و … فاش می سازد.
• اشتباهات خود را در دوره درمان نمی پذیرد.
• روانشناس بد روی یکی از اشتباهات یا اختلالات شما مانور می دهد و دوره درمان را رها می کند.
• روانشناس بد بسیار زیاد صحبت می کند و اجازه نمی دهد تا شما نیز به میزان کافی صحبت کنید.
• بسیار کم صحبت می کند و مدام از شما انتظار دارد تا هر چیزی که هست و نیست را بیان کنید. البته در جلسات اولیه طبیعی است که شما باید بیشتر صحبت کنید و اصولا جلسات بعدی میزان صحبت روانشناس افزایش پیدا می کند و در صورت تداوم باید میزان صحبت کردن هر کدام از طرفین یک ریتم طبیعی داشته باشد.
• از اصطلاحات روانشناسی پیچیده استفاده می کند و شما را گیج می کند.
• روانشناس بد صرفا به افکار و شناخت های شما می پردازد و به احساسات و تجربیات بدنی تان توجه نمی کند.
• روانشناس بد صرفا به احساسات و تجربیات بدنی شما توجه می کند و افکار و باورهای شما را نادیده می گیرد.
• طوری رفتار می کند که انگار همه چیز را می داند یا به شدت از وضعیت شما متعجب شده و شما را برای درمان مایوس می کند.
• بجای شما تصمیم می گیرد و خیلی شما را نصحیت می کند.
• برخلاف تمایل شما و بدون اینکه نیازی را احساس کنید سعی می کند همچنان شما را در دوره درمان نگه داد.
• سایر روش های درمان توسط سایر روانشناسان را مسخره می کند.
• با شما مشاجره و بحث می کند و این صرفا به یک یا دوبار محدود نمی شود به گونه ای که انگار در حال تحمیل یک باور به شما می باشد.
• روانشناس بد فراموش کار است؛ مدام نام شما یا صحبت هایی که در جلسات قبل با شما داشته است را فراموش می کند.
• به حرفهایتان گوش نمی دهد.
• تماس های تلفنی را در جلسات مشاوره جواب می دهد.
• در خصوص باورها و اعتقادات شما به صورت متعصبانه نظر می دهد.
• روانشناس بد دنیا را صرفا یک جای مادی می داند و معنویات را انکار می کند.
• در کنار او احساس همدلی ندارید یا اینکه به شدت به طور افراطی همدلی می کند.
• روانشناس بد از شنیدن حرف های شما عصبانی می شود یا اینکه بیش از حد او را هیجانی، برانگیخته و متاثر می کنند.
• مدام شما را با احساسات یا خاطرات بسیار آسیب پذیرتان مواجه می کند یااینکه به صورت مطلق از بررسی احساسات هیجانی یا آسیب پذیر شما اجتناب می کند.
• قبل از اجرای تکنیک های روان درمانی از شما اجازه نمی گیرد.
• روانشناس بد بدون اینکه به شما کمک کند دلایل زیربنایی مشکلات را حل کنید از شما می خواهد و به طور واضح تکانه ها، وسواس ها، یا اعتیادتان را کنترل کنید.
• مدام جلسات را کنسل می کند، دیر می آید، یا بدون اطلاع قبلی به شما به جلسه نمی آید.

سخن پایانی

ما در این مقاله سعی کردیم تا مجموعه کاملی از خطرات و علائم روانشناس بد را ذکر کنیم. قطعا شما نیز بعد از چند جلسه مشاوره و روان درمانی می توانید علائم فوق را مورد بررسی قرار دهید و به این مسئله واقف شوید که روانشناس مورد نظر شما یک روانشناس متعهد است یا یک روانشناس بد که می تواند شما را با خطرات ناشی از مراجعه به روانشناسان غیر حرفه ای مواجه کند. قطعا بررسی دقیق این علائم و مراجعه به یک روانشناس حرفه ای کمک شایان توجهی به شما خواهد کرد تا بتوانید مشکلات خود را رفع نموده و یک زندگی نرمال را در کنار سایر اعضای خانواده، دوستان و اجتماع تجربه کنید. ضمنا شما می تواند به مراکز درمانی روانشناسی معتبر مراجعه کنید تا دیگر نگران برخورد با یک روانشناس بد نباشید. پیشنهاد ما به شما کلینیک روانشناسی دل در نیاوران است که هم به صورت حضوری و هم به صورت مجازی جلسات روان درمانی را با روانشناسان مجرب برگزار می کند.